Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) NEDİR
Obsesif Kompulsif Bozukluk, günümüzde saplantı zorlantı bozukluğu olarakta bilinmektedir. Erken ergenlik ve genç erişkinlik döneminde görülebilir. Yapılan çalışmalar sonucunda, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir.
Obsesyon: Kişinin zihnine girmesine engel olamadığı, kontrol edemediği şekilde devamlı olarak gelen düşünce, fikir ve görsellerdir. Bu durum kişide kaygı ve rahatsızlık ortaya çıkarır. Kişi obsesyonları baskılamak ya da başka düşünceler ve eylemlerle bu durumu etkisiz kılmaya çalışabilir.
Kompülsiyonlar: Obsesyonların yarattığı sıkıntıyı, kaygıyı ve de rahatsızlığı ortadan kaldırmak için girişilen eylemlerdir. Çoğu zaman bunlar ritüel şeklinde yapılır bu nedenle bu davranışlar ritüel olarak adlandırılır.Davranışlar ya da zihinsel eylemler ile olumsuz olan olayı, kaygıyı baskılamak için ortaya çıkmaktadır.
OKB’nin kronik bir seyri vardır, içgörü düzeyi vakadan vakaya değişiklik gösterebilmektedir. Kompülsiyon olmadan obsesyon görülme sıklığı çok düşüktür. Diğer anksiyete hastalıkları ve depresyon ile birlikte görülebilir.
OBSESYON VE KOMPÜLSİYONLAR
Kirlenme, bulaşma; Kir ve mikrop, beden sıvıları, kimyasallar, çevresel atıklar, yapışkan yağlı maddeler.
Kendine ya da başkasına zarar verme; Kazayla zarar verme obsesyonları, kasıtlı zarar verme obsesyonları, zihinden geçen şiddet imgeleri
Simetri Obsesyonları; Eşyaların, ürünlerin düzgün ve simetrik durması, yiyeceklerin birbirine değmemesi, eşitleme ihtiyacı
Cinsel Obsesyonları; Cinsel yönelim obsesyonları, yasak cinsel düşünceler, çocuk ya da ensest içerikli düşünceler, başkalarına şiddet içerikli cinsel düşünceler.
Yıkanma Ve Temizlinme Kompülsiyonları; Arınma ve temizlenme düşüncesiyle yapılan davranışlar, kendini ve çevresini kirden, mikroptan temizlemek için yapılan davranışlar.
Kontrol Etme Kompülsiyonları; İhmal, dikkatsizlik sonucu kendisine ya da başkasına zarar gelme düşüncesi ile ortaya çıkan eylemler. Kapı kilitleri, fişleri kontrol etme vb.
Tekrar Etme Kompülsiyonlar; Olabilecek bir felaketi önlemek amacıyla girişilen davranışlar, tekrar tekrar yazma, okuma, söyleme vb.
Sayma Kompülsiyonları; Bazı rakamların ve sayıların özel bir anlam ifade ettiğine dair inanç ve o sayı, rakamlara önem yükleme. Adımları sayma, zihinsel sayma.
Düzenleme Kompülsiyonlar; Tekrarlayıcı bir şekilde nesneleri sıraya koyma belli bir kurala göre dizilimini yapmak. Dokunma ve tıklatma davranışları zihinsel düzenleme, sayma davranışları ortaya çıkmaktadır.
OKB Tedavisi; üstüne gitme (E/RP), Bilişsel Terapi ve İlaç tedavisi uygulanmaktadır bunlar semptomların süresi ve vakaya göre değişmektedir. Terapistiniz, hekiminiz bu durumları göz önünde bulundurarak bir tedavi planı oluşturmalıdır.
